"Στο φόρουμ μας, αναρτούμε ενημερωτικά θέματα, σχετικά με την ιστορία των Τριγλιανών προγόνων μας, για την ενημέρωση σας,
αφήνοντας ταυτόχρονα μία παρακαταθήκη πληροφοριών, για τις επόμενες γενιές."

ΠΑΡΑΔΟΣΕΙΣ: Τα χιόνια του Ολύμπου της Βιθυνίας

Ξεκίνησε από Στάθης Δημητρακός, 22 Νοεμβρίου 2014, 01:47:43 ΜΜ

« προηγούμενο - επόμενο »

0 Μέλη και 1 Επισκέπτης διαβάζουν αυτό το θέμα.

Στάθης Δημητρακός

Στάθης Δημητρακός


Ο πατέρας της ελληνικής λαογραφίας Νικόλαος Γ. Πολίτης (Καλαμάτα 1852- Αθήνα 1921) γράφει στο βιβλίο του «Παραδόσεις» (Χώρες και τόποι,αρ.53, σελ. 29, ) την παρακάτω παράδοση από τη Βιθυνία για τον Βιθυνικό Όλυμπο που δέσποζε στην περιοχή της Προύσσας.

ΤΑ ΧΙΟΝΙΑ ΤΟΥ ΟΛΥΜΠΟΥ

Μια χειμωνιάτικη ημέρα, εκεί που περιπάτει ο Θεός εις το Κεσίς Δαγί [ τον Όλυμπο της  Βιθυνίας] έχασε το  μαχαίρι  που κρατούσε. Το εγύρεψε, αλλ' επειδή από τα πολλά τα χιόνια δεν μπορούσε  να το ΄ βρεί , τον έπιασε θυμός και καταράστηκε το βουνό, πάντα να είναι χιονισμένο.
Και από τότε, χειμώνα καλοκαίρι, δεν απολείπουν από το Κεσίς Δεγί τα χιόνια. (ΒΙΘΥΝΙΑ)

Σημειώσεις- Σχόλια:

Πηγή της παράδοσης αυτής, όπως σημειώνει ο Ν. Γ. Πολίτης, αναφέρεται ο Γ.Δ. Παχτίκος (Ολυμπιακοί αγώνες εν Βιθυνία, 1893). Ο  Ν. Πολίτης σημειώνει: « Ο εκδότης ερωτηθείς υπ' εμού μοι ανακοίνωσε ότι η παράδοσις επιχωριάζει εις το Ορτάκιοϊ της Βιθυνίας, και  ότι  την ήκουσε  παρά της μάμμης του αποθανούσης προ 16 ετών εν ηλικία 75 ετών».
Σημειώνουμε  ότι πατρίδα του Γ.Δ. Παχτίκου( 1869-1916), μουσικολόγου, συνθέτη και φιλόλογου ήταν το Ορτάκιοϊ της Βιθυνίας.

Ο Όλυμπος της Βιθυνίας

Σε μικρή απόσταση από την Προποντίδα  υψώνεται ο μεγαλοπρεπέστατος Βιθυνικός Όλυμπος (υψόμετρο 2.550μ.). Είναι κατάφυτος από καστανιές, φουντουκιές, βελανιδιές, πεύκα και άλλα κωνοφόρα. Στις απόκρημνες κατωφέρειες του και στα πυκνά δάση εύρισκαν καταφύγιο οι ληστές κατά τους Ρωμαϊκούς και νεότερους χρόνους. Κατά τους Βυζαντινούς χρόνους, προσφέρανε την ποθητή μοναξιά σε μοναχούς, γι' αυτό μέχρι σήμερα οι Τούρκοι ονομάζουν το βουνό Κεσις- δαγ = Όρος των Μοναχών. Είναι η περιοχή που πρώτα εγκαθίστανται  ασκητές στην Μ.Ασία.
Στους νότιους πρόποδες του Ολύμπου είναι κτισμένη σε μεγάλη έκταση  η Προύσα.  Είναι γνωστή, εκτός των άλλων, για τα χιονοδρομικά κέντρα του όρους Ulu (= Όλυμπος).

Χιόνι το βαθυκαλόκαιρο στην Κίο

Ο Βασίλης Κουλιγκάς που γεννήθηκε στην Κίο στις αρχές του περασμένου αιώνα έχει γράψει τρία βιβλία για την αλησμόνητη πατρίδα του Κίο, που ήταν κοντά στην πατρίδα μας, Τρίγλια της Προποντίδας. Στο βιβλίο του «Κίος 1912-1922, Αναμνήσεις ενός Μικρασιάτη»σελ.75-76 γράφει για το χιόνι του Ολύμπου της Βιθυνίας με τίτλο: «Χιόνι το βαθυκαλόκαιρο στην Κίο»:
Ίσως αυτό να σας φανεί παράξενο, ότι κατά τους θερινούς μήνες, Ιούνιο, Ιούλιο, Αύγουστο, υπήρχε χιόνι στην Κίο. Όχι στα βουνά , αλλά μέσα στην Κίο, δηλαδή στην αγορά. Μάλιστα. Κι αυτό γιατί την εποχή εκείνη δεν υπήρχαν ηλεκτρικά ψυγεία ούτε και παγοποιεία για την παρασκευή του παγωτού και έτσι παρασκευάζανε παγωτό με χιόνι, το οποίο φέρνανε φορτωμένο στα μουλάρια από τον Βιθυναϊκό Όλυμπο, τον Όλυμπο της Προύσας, όπως τον λέγαμε.
Δεν ξέρω τον τρόπο που τον συσκευάζανε.  Θυμάμαι όμως ότι ήταν μέσα σε μεγάλα τσουβάλια, σε σχήμα ορθογώνιο, διαστάσεων περίπου 1,5Χ0,50Χ0,40 μέτρα, το οποίο κόβανε με πριόνι και το πωλούσαν με την οκά. Το χιόνι το πουλούσαν στα παγωτατζίδικα, εκεί που κάμνανε και τα παγωτά. Το χρησιμοποιούσαν επίσης και για το πάγωμα λεμονάδας, καθώς και νερού[...].


Επιμέλεια : Στάθης Δημητρακός.
         
Πηγές:

1.Νικόλαος Γ. Πολίτης, Παραδόσεις, Τόμος Α και Β, εκδόσεις Γράμματα,Αθήνα 1994.
2.Παντ. Μ. Κοντογιάννη, Γεωγραφία της Μ. Ασίας, Σύλλογος προς Διάδοσιν Ωφελίμων Βιβλίων, Αθήναι 1921.
3. Βασίλη Κουλιγκά,  Κίος 1912-1922, Αναμνήσεις ενός Μικρασιάτη, Εκδόσεις Δωδώνη, Αθήνα- Γιάννινα 1988.