* * * Αγαπητοί Πατριώτες, θα ήταν θαυμάσια ενέργεια να κάνετε εγγραφή, ώστε να συμμετέχετε ως μέλη μας, στην προσπάθεια αυτή.* * * Αν, είστε ήδη μέλη μας, συνδεθείτε με τον λογαριασμό που έχετε.* * * Ευχαριστούμε.* * *

Ο ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗΣ

Ξεκίνησε από Στάθης Δημητρακός, 26 Ιουνίου 2020, 12:46:30 ΠΜ

« προηγούμενο - επόμενο »

0 Μέλη και 1 Επισκέπτης διαβάζουν αυτό το θέμα.

Στάθης Δημητρακός

Στάθης Δημητρακός

Στην Προύσα, ένα απόγευμα του Σεπτέμβρη του 2018, πάνω στη λεωφόρο που πηγαίναμε για τον Όλυμπο Βιθυνίας
αντικρύσαμε το Μνημείο του Καραγκιόζη.
Σταματήσαμε στο Μνημείο με τον μαρμάρινο «μπερντέ» και τις φιγούρες του Karagoz (Καραγκιόζη) και του Haciavat (Χατζηαβάτη) «εν δράσει» και γύρω- γύρω οι φιγούρες των πρωταγωνιστών και δευτεραγωνιστών και όλης της παρέας του τούρκικου Θεάτρου Σκιών.

Το φωτογραφίσαμε...



Η Προύσα (Bursa) διεκδικεί την καταγωγή του Καραγκιόζη.
Υπάρχει μια σχεδόν αληθοφανής ιστορία που συνηγορεί σε αυτό.

Ποιες φιγούρες αποτελούν τον τούρκικο Θίασο Σκιών ;
Ο Οθωμανικής προέλευσης  φαλλικός Κaragoz (=Μαυρομάτης), με το λόγιο Ηaciavat (Χατζηαβάτη), την πονηρή πόρνη Ζene (Ζενέ), τον θεριακλή χασικλή Τiryaki (Τυριακή), τον κομψευόμενο ομορφόπαιδο Celepi (Τσελεμπή), το νάνο σακάτη  Βeberuhi (Μπεμπερουή), τον πάντα μεθυσμένο χωροφύλακα Τuszuz Deli Bekir( Tουζούζ Ντελή  Μπεκίρ)  σύμβολο της εξουσίας και της αυθαιρεσίας, ο  οποίος φέρνει  συνήθως το βίαιο  τέλος της παράστασης.

Με αυτή τη μορφή διαδόθηκε  σε όλες τις επαρχίες της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
Οι διαλεκτικοί κωμικοί τύποι του τουρκικού Θιάσου Σκιών είναι :
Ο από τα  βουνά της Ανατολής, Βaba Himmet (σαν το δικό μας μπάρμπα Γιώργο), o εκ Πόντου καταγόμενος Λαζός (Laz), ο Κούρδος (Κurt), ο 'Αραβας (Arap), o Τσιγγάνος, ο Τσιγγενέ (Cingene), o Πέρσης (Acem), o Αρβανίτης (Αrnavut) και ο Εβραίος (Υahudi).
Ακόμα υπάρχουν και ένα πλήθος από δευτερότερους τύπους που σπάνια εμφανίζονται όπως ο τσεβδός (=ο κεκές, ο βραδύγλωσσος), ο ρινόφωνος (=η ομιλία ή το τραγούδι από τη μύτη), διάφοροι  χαμάληδες, χαμαλαράκοι ,ακροβάτες κ.α. Όλοι  οι παραπάνω τύποι αντικατοπτρίζουν την κοινωνική σύσταση του παραδοσιακού πολυεθνικού μαχαλά της Πόλης.
Τα θέματα  των έργων, με το φαλλικό Καραγκιόζη και τα σεξουαλικά υπονοούμενα, είναι αρκετά τολμηρά.

Στάθης Δημητρακός

Πηγές:
1.   Β. Πουχνερ: Το Νεότερο Θέατρο μέχρι τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο , ΕΛΠ 40 Τομος Α, κεφάλαιο 3, Τα λαϊκά θεάματα, Καραγκιόζης, σ.348, ΕΑΠ Πάτρα 2002
2.   Εγκυκλοπαίδεια «Υδρία», Τόμος 31 , Καραγκιόζης
3.    Υusuf Duru, Karagoz, Geleneksel Sahne Sanatlari, Yazi Gen, Instanbul (Το αγόρασα τότε από βιβλιοπωλείο της Κωνσταντινούπολης).

Υ.Γ. Έμαθα τον Καραγκιόζη από παιδί και έπαιξα πολύ Καραγκιόζη στη Ραφήνα. Αργότερα, διάβαζα κάθε έντυπο για το Καραγκιόζη, έβλεπα τυχαία που και που καμιά παράσταση από σπουδαίους καλλιτέχνες, επαγγελματίες Καραγκιοζοπαίχτες. Τα έργα του ελληνικού Καραγκιόζη είναι ενταγμένα στον ελληνικό λαϊκό πολιτισμό. Θα γράψω και άλλα πολλά για τον αγαπημένο μου Καραγκιόζη ...